Een nieuwe vorm van professioneel toezicht voor jeugd- en gezinsprofessionals
Van tucht naar ‘leren’.
Per 1 november 2022 gaat het tuchtrechtproces bij SKJ veranderen. Op die datum treedt het reglement professioneel toezicht in werking. De meeste klachten zullen niet meer door het college van toezicht worden behandeld, maar middels consultatie. Wij hebben de belangrijkste aanpassingen op een rij gezet:
Vereenvoudigde klachtindiening & toegankelijkere klachtbehandeling
SKJ kiest met het invoeren van het reglement professioneel toezicht voor een nieuwe wijze van behandeling van de binnengekomen klachten: de leerroute. Dit nieuwe proces is ontwikkeld in nauw overleg met de beroepsvereniging, BPSW. Eén van de doelen van het tuchtrecht was altijd al dat de jeugdprofessional zou leren van een ingediende klacht. Het huidige tuchtrechtproces wordt door klagers en jeugdprofessionals als zwaar ervaren. Ondanks dat in het achtjarig bestaan van SKJ een tuchtrechtmaatregel verhoudingsgewijs niet vaak werd opgelegd, stond de angst voor het tuchtrecht het leren van een klacht in de weg.
De nieuwe commissie van consultatie gaat het gesprek aan met partijen over de klacht, zoekt naar een leeropbrengst, en bespreekt deze als daar sprake van is. Deze nieuwe aanpak is sneller, het contact met partijen directer en er is meer aandacht voor leren en reflectie. De verwachting is dat het proces meer recht doet aan beide partijen en dat jeugd- en gezinsprofessionals meer ruimte ervaren om iets van een klacht te leren. Voor klagers wordt het indienen van een klacht toegankelijker, omdat het klachtformulier veel makkelijker is in te vullen. Daarmee wordt het proces minder juridisch.
Het voorportaalcollege bepaalt de wijze van klachtbehandeling
Alle binnengekomen klachten worden voorgelegd aan het voorportaalcollege, een kamer van het college van toezicht. Het voorportaalcollege beoordeelt of de klacht ontvankelijk en niet kennelijk-ongegrond is. Als de klacht in behandeling wordt genomen zijn er drie mogelijkheden: het voorportaalcollege kan de klacht doorverwijzen naar de commissie van consultatie, naar het college van toezicht of naar de mediator.
Drie manieren van klachtbehandeling
Commissie van consultatie
De commissie van consultatie gaat in gesprek met beide partijen om hun visie te horen op wat er volgens hen is gebeurd en beziet of er een leeropbrengst is voor de jeugd- en gezinsprofessional. Als dat zo is dan gaat de commissie het gesprek hierover aan met de jeugd- en gezinsprofessional. De commissie van consultatie koppelt middels een advies naar het voorportaalcollege terug of de klacht als afgehandeld kan worden beschouwd. De uiteindelijke beslissing over de afhandeling van de klacht is aan het voorportaalcollege.
De commissie van consultatie behandelt geen klachten die zijn ingediend tegen professionals die zijn geregistreerd in de kamer pedagogen en de kamer psychologen.
College van toezicht
Het college van toezicht behandelt klachten die naar haar zijn doorverwezen omdat er bijvoorbeeld sprake is van een (mogelijke) ernstige schending van de algemene tuchtnorm (zoals grensoverschrijdend gedrag). Een tuchtrechtelijke beoordeling vraagt een goed gedocumenteerd dossier. Daarom wordt de klager gevraagd alsnog een toelichtend klachtformulier in te dienen.
Mediator
SKJ bood al een aantal jaren bemiddeling aan tussen partijen als service. In het nieuwe reglement is bemiddeling (ADR/MfN) mediation geworden en zijn daarover regels vastgelegd. Maar net als bemiddeling is mediation altijd op vrijwillige basis. Als partijen van de verwijzing naar de mediator gebruik maken, koppelt de mediator naar het voorportaalcollege terug of partijen tot afspraken zijn gekomen. Daarna beslist het voorportaalcollege of de klacht voldoende is behandeld.
Overgangsrecht
Dit reglement kent een overgangsrecht geldend vanaf de datum van inwerkingtreding (1 november 2022) tot 1 januari 2023. Klagers kunnen tot 1 januari 2023 kiezen voor óf het uitgebreide klachtformulier – en daarmee behandeling onder het Tuchtreglement versie 1.5, óf voor het vereenvoudigd klachtformulier – en daarmee behandeling onder het nieuwe reglement.
In het kort!
Het nieuwe reglement professioneel toezicht treedt in werking op 1 november 2022. Het hele reglement is vernieuwd. De allerbelangrijkste aanpassingen hebben wij hieronder op een rijtje gezet:
- Een klacht wordt ingediend via een eenvoudig, verkort, formulier.
- Het voorportaalcollege bepaalt de wijze van klachtbehandeling.
- Er zijn drie wijzen waarop een klacht behandeld kan worden: bij de commissie van consultatie, bij de mediator of door het college van toezicht.
- De commissie van consultatie behandelt alleen klachten over jeugd- en gezinsprofessionals. De commissie van consultatie behandelt dus geen klachten over pedagogen en psychologen.
- Er geldt een overgangsregeling van 1 november tot 1 januari 2023 waarbij klagers kunnen kiezen tussen het uitgebreide klachtformulier óf het vereenvoudigd klachtformulier. Vanaf 1 januari 2023 is het alleen mogelijk om een klacht op de nieuwe manier in te dienen.